Ramazan ayı yaklaştıkça oruç ibadetinde niyetin önemi yeniden gündeme geliyor. Diyanet İşleri Başkanlığı’nın açıklamalarına göre, oruç tutarken niyet etmek ibadetin temel şartlarındandır. Ancak niyetin kalben yapılması yeterli olsa da, dil ile ifade edilmesi menduptur. Aşağıda, “niyet etmeden oruç tutulur mu?”, “niyet etmeyi unutursak ne olur?” ve “oruca niyet ne zaman ve nasıl edilir?” sorularına ilişkin açıklamalara yer veriliyor.
Niyet Etmeden Oruç Tutulur mu?
Oruç ibadetinin geçerli olabilmesi için, niyetin yapılması esastır. İmsak vaktine kadar oruca niyet etmek, orucun başlama şartlarından biridir. Kalben oruç tutma kararı almak yeterli olsa da, sözlü niyet etmek menduptur. Ayrıca, sahura kalkmak da niyet yerine sayılabilmektedir. Bu nedenle, oruca başlamadan önce kalben ve mümkünse dil ile niyetin belirgin olarak yapılması önem taşır.
Diyanet’e Göre Niyet Etmeden Oruç Tutulur mu?
Diyanet İşleri Başkanlığı’nın görüşüne göre, niyet etmeden oruç tutulması ibadetin şartlarından birinin eksikliği anlamına gelir. Ancak sahura kalkmak gibi hazırlıkların da niyet yerine geçebileceği belirtiliyor. Yani; oruç tutma niyetinin kalben varlığı durumunda, orucun geçerli kabul edilebilmesi mümkün olmakla birlikte, niyetin sözlü ifade edilmesi daha doğru bir uygulama olarak tavsiye ediliyor.
Din İşleri Yüksek Kurulu
“Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.”
Kaynak: kurul.diyanet.gov.tr
Niyet Etmeyi Unutursak Ne Olur?
Eğer oruca başlamadan önce niyet edilmezse, o günkü oruç geçersiz sayılabilir. Özellikle Ramazan orucunda, niyetin imsaktan önce yapılması gerekmektedir. Sahurdan sonra niyetin unutulması durumunda, o gün oruç tutulmamış olur ve kaza orucu gerekebilir. Ancak, kişinin oruç tutma niyetini kalben yapması ve sabah uyanınca hiçbir yeme içme faaliyetine girmemesi halinde, bazı görüşlere göre oruç ibadeti devam edebilir. Yine de, niyetin unutulmaması en sağlıklı uygulamadır.
Oruca Niyet Ne Zaman ve Nasıl Edilir?
Oruca niyet etmenin vakti, imsak vaktine kadar olan süredir. Ramazan orucunda, her gün ayrı ayrı niyet edilmesi gerekmektedir. İdeal uygulama, sahurdan önce ya da sahur sırasında kalben “Niyet ettim ya Rabbim, senin rızan için bugünkü orucumu tutmaya” şeklinde niyet edilmesidir. Bu ifade, hem niyetin kalben yapıldığını teyit eder hem de sözlü olarak dile getirmenin faziletini ortaya koyar. Böylece oruç ibadeti, hem bilinçli hem de eksiksiz olarak yerine getirilmiş olur.
Ramazan ayı boyunca oruç ibadeti, niyetin önemi nedeniyle büyük titizlikle uygulanmalıdır. Diyanet’in açıklamalarına göre; niyet etmek orucun şartlarından biridir ve sahura kalkmak da niyet yerine sayılabilir. Ancak, niyetin unutulması durumunda o günkü orucun geçersiz sayılma ihtimali ortaya çıkmakta ve ertesi gün kaza orucu tutulması gerekebilmektedir. Bu nedenle, oruca başlamadan önce kalben ve mümkünse sözlü olarak niyetin yapılması, ibadetin tam ve sağlıklı bir şekilde yerine getirilmesi açısından önemlidir.
Kaynak: Diyanet İşleri Başkanlığı’nın güncel açıklamaları ve çeşitli dini kaynaklar.
